Devrimin Kadını

Yaptığı tablolardan, kendince yaşadığı aşka ve sergilediği güçlü duruşuna kadar tamamen hayran olduğum bir insan var: Frida Kahlo.

Küçük yaşlarda geçirdiği çocuk felcinin yanı sıra yaşadığı bir otobüs kazasıyla da tamamen hayatının değişmesi, zamanının çoğunun hastanelerde ve doktorlarda geçmesi, hayatının sonuna kadar kazanın getirdiği acıları bedeninde ve ruhunda taşıması ama tüm bunlara rağmen güçlü kalıp bugün bile hâlâ ‘‘gücün’’ simgelerinden olması beni daima etkileyen, hayranlık duymamı sağlayan temel noktalardan biri.

Yaşadığı sağlık sorunları sebebiyle tıp eğitimi alması, büyük aşkı Diego ile yaşadığı acılar ya da tüm sancılarına rağmen kendisini başarıya, resme odaklanması ise bende daha da hayranlık uyandırıyordu.

Daha önce bir yerden duyup da kendisini araştırma fırsatı bulup azıcık bilgiyle bile ona hayran olduğumda, Frida Kahlo’nun hayatını anlatan, Rauda Jamis’in yazdığı biyografik roman Frida Kahlo: Aşk ve Acı kitabını almıştım.

Bu kitabın anlatım tarzı belki herkese uymayabilir ancak bana göre daha farklı ve güzel bir anlatıma sahipti. İçerisinde Kahlo’nun kendi yazılarını, cümlelerini barındırması, Kahlo’nun hayatına en başından, anne ve babasıyla başlaması ve kitabın sonunda onun tablolarına yer verilmesi bende müthiş bir izlenim yaratmıştı.

Çektiği acıları, fırtınalı bir aşkı ve hayatı, hemen okuyup bitirmek kolay olmadığından sindire sindire, yavaşça ve hatta birkaç gün aralar vererek okumuştum kitabı. Anlatımın bu kadar yalın ve iştah açıcı olması hemen okuyup bitirme isteğinizi arttırırken, o acılarla empati yapmanız işleri biraz zorlaştırabiliyor.

Gelgitli ilişkiler yaşadığı Diego’nun dışında, tıpkı Diego gibi, başka insanlarla da ilişkiler yaşadı Kahlo. Yine de her seferinde, hem en büyük aşkı hem de en büyük ızdırabı olan Diego ile birbirlerine geri dönüyorlardı.

Sonuçta aşktı bu. Acısı fazla da olsa insan yalnızca onu isterdi. Kahlo da yalnızca onu istedi. Aralarına defalarca başka insanlar girmiş, tonla ızdırap ve acı yaşamış olsa bile hep Diego’ydu.

---

Yaşadığı acılarla, güçlü duruşuyla ve aşkıyla, dünyayı kendine hayran bırakan, kadınlar için bir direniş sembolü olan bir kadın hakkında yalnızca bir kitap yok elbette. Bu güçlü kadın hakkında birçok film ve belgesel de var.

Frida Kahlo: A Ribbon Around a Bomb, Frida Kahlo’nun Korsesi, The Life and Death of Frida Kahlo, Frida Still Life ve Frida… Bunlar devrimin kadını Frida Kahlo hakkında izleyebileceğiniz film ve belgeseller.

Henüz içlerinden yalnızca Frida filmini izleyebildim.

Film, başta geçmişe dönüp Frida’nın otobüs kazası yaşadığı zamandan, Diego’nun olduğu zamanlara uzanıyor. İçerisinde Frida Kahlo’nun tüm hayatını, evlenişini, düşük yapışını, Diego ile ayrılmalarını, ayağının kesilişini ve ölümünü barındırıyor film.

Hatta Frida Kahlo’nun Diego’ya söylediği, benim çok beğendiğim o meşhur söz bile geçiyor: ‘‘İki büyük kaza geçirdim Diego. Tramvay ve sen. Ama en kötüsü sensin.’’

Film sahneleri oldukça mükemmel. Özellikle, Kahlo’nun tablolarının hareket ve müzik eşliğinde gösterilişi can alıcı. Kahlo hakkındaki diğer filmleri ya da belgeselleri bilemiyorum ama Frida filmi gerçekten müthiş. Elbette atlanan noktalar var fakat sonuçta bir film bu, her şeyi sığdırmaları da mümkün değil.

Frida Kahlo, yalnızca bende değil dünyanın çoğunluğunda bir gücün, direnişin simgesi. Bunun sebebi yalnızca yaşadıkları değil elbette, düşünceleri ve hayata karşı duruşu da bu simge olmasında büyük etken.

Onunla nasıl tanıştığımı ya da nerede, kimden duyup tanıdığımı bilmiyorum. Fakat hemen ilgimi çektiğini, merakımı uyandırdığını çok iyi hatırlıyorum.

---

Hepimiz kendimizce acı çektik ve çekmeye de devam edeceğiz. Önemli olan, tıpkı Kahlo gibi, direnmek, hep direnmek. Acıya, hüzne, aşkın acımasızlığına… Acılarımızın ardından çıkış yolumuzu bulabilmek önemli, hatta çıkış yolumuzu oluşturabilmek.

Çıkışımızın neşeli olması dileğiyle…